مصاحبه، مهمترین هنر روزنامه نگاری است/در روزنامه نگاری خساست به خرج دهید

به گزارش خبرنگار سرویس اجتماعی  رودبار ما، “علیرضا کتابدار” عصر امروز در کارگاه آموزشی تکنیک‌های مصاحبه با عنوان “چه بپرسیم؟ چه نپرسیم؟” که با حضور مدیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جنوب کرمان و خبرنگاران جنوب کرمان، که در سالن آمفی تئاتر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان کهنوج برگزار شد، روزنامه نگاری را مشتمل بر چهار گونه خبر، مصاحبه، گزارش و مقاله برشمرد و مصاحبه را جذاب ترین گونه روزنامه نگاری توصیف کرد.

وی مصاحبه کننده، مصاحبه شونده، مخاطب، رسانه، موضوع و هدف را از ارکان مصاحبه عنوان کرد و گفت: فرد مصاحبه کننده باید نسبت به موضوع، اهداف مصاحبه، و فرد مصاحبه شونده شناخت کامل و دقیق داشته باشد.

کتابدار، همچنین کسب خبر، شناخت مصاحبه شونده، رفع ابهام، ایجاد ارتباط میان مردم و مصاحبه شونده، مخاطب یابی و مخاطب سنجی و ایجاد فضا و جریان دادن به افکار عمومی را از دلایل انجام یک مصاحبه برشمرد.

این مدرس روزنامه نگاری، تعیین موضوع، مطالعه و شناخت موضوع، شناخت جایگاه حقوقی و اجتماعی مصاحبه شونده و شناخت شخصیت مصاحبه شونده، طراحی پرسش و گرفتن وعده مصاحبه را از مراحل انجام یک مصاحبه عنوان کرد.

کتابدار همچنین به ویژگی های ۱۰ گانه پرسش در مصاحبه اشاره کرد و گفت: پرسش باید بطور مستقیم یا غیر مستقیم مصاحبه شونده را به هدف نزدیک کند. یعنی پرسش معطوف به هدف و فاقد تعارف و القاب بی مورد باشد.

وی پرسش را به گونه کلی و جزئی تقسیم کرد و گفت: پرسش کلی جواب کلی را دارد و مدت مصاحبه را طولانی می کند. همچنین در پرسش کلی، کنترل مصاحبه در اختیار مصاحبه شونده است.

این مدرس روزنامه نگاری، در تشریح ویژگی پرسش های جزئی گفت: پرسش های جزئی روشن کننده جزئیات است و حجم کمتری از اطلاعات را توضیح می دهد ضمن آنکه مدت زمان این گونه مصاحبه کوتاه تر است.

علیرضا کتابدار به انواع پرسش ها در مصاحبه اشاره کرد و گفت: پرسش ها در مصاحبه به دو گونه، “پرسش های اولیه” و “پرسش های ثانویه” تقسیم می شود. پرسش های اولیه پرسش های هستند که از پیش طراحی شده اما ممکن است در جریان مصاحبه تغییر کند.

وی افزود: پرسش های ثانویه نیز پرسش های هستند که مصاحبه بر اساس پاسخ های مصاحبه شونده یا براساس فضای محیط مصاحبه مطرح می شود.

این مدرس روزنامه نگاری، تسلط بر موضوع، شناخت قبلی مصاحبه شونده، هدف مصاحبه، زمان و مکان مصاحبه، تجربه مصاحبه کننده و روش های مصاحبه شامل کتبی،تلفنی و حضور را از جمله عوامل تاثیر گذار در طرح پرسش عنوان کرد.

وی همچنین مصاحبه حضوری را قوی ترین نوع مصاحبه توصیف کرد.

این مدرس روزنامه نگاری در توضیح خصوصیات یک مصاحبه جذاب گفت: خبرنگاران باید از پرسش های کلیشه ای پرهیز کنند زیرا حاصلی جز پاسخ های کلیشه ای نخواهند یافت.

علیرضا کتابدار خاطر نشان کرد: خبرنگاران همواره باید پرسش های غیرمنتظره و غیر قابل پیش بینی را مطرح کنند و از طرح پرسش های کلی یا پرسش های که پاسخ روشن دارند و به گفته وی “پ نه پ ” ای پرهیز کنند.

وی افزود: خبرنگاران باید از فرد مصاحبه شونده پرسش های جزئی و معطوف به هدف را بپرسند و پاسخ های مصاحبه شونده را در قالب پرسش مورد استفاده قرار دهند.

این مدرس روزنامه نگاری گفت: در روزنامه نگاری خساست به خرج دهید و جملات اضافی را حذف کنید.

در این دوره خبرنگاران آموختند که برای انجام هرکاری ابتدا باید قواعد درست کار را شناخت.

علیرضا کتابدار، متولد سال ۱۳۵۸ در مشهد و دکترا علوم ارتباطات، کارشناس‌ارشد علوم ارتباطات از دانشگاه علامه طباطبایی است که به‌عنوان مدرس روزنامه ‌نگاری با چند دانشگاه و موسسه از جمله دانشگاه امام صادق(ع)، دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دانشگاه اسلامی هنر در قم، فرهنگسرای رسانه، مرکز آموزش موسسه همشهری و نشریات دانشجویی وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همکاری می‌کند.

از جمله سوابق اجرایی وی می‌توان به سردبیری ایسنا در استان خراسان، سردبیر گردشگری خبرگزاری میراث فرهنگی، دبیری سرویس‌های شهری و اجتماعی در چندین سایت و روزنامه از جمله روزنامه همشهری چاپ‌عصر و معاون سردبیر روزنامه همشهری چاپ‌عصر اشاره کرد.

انتهای خبر/پ